Atari XE

Rozwój serii XE (symbol XE powstał od XL-Compatible Eight Bit) rozpoczęto zaraz po przejęciu Atari przez Tramielów latem 1984 roku. Już w listopadzie 900 XLF (nawa kodowa Atari 65XE) był gotowy a swoja premierę miał  w styczniu 1985 roku na Winter Consumer Electronics Show w Las Vegas, wraz z seria komputerów Atari ST. Zaprezentowane dwa modele serii XE 65 i 130. Ponadto podano informacje o przygotowywaniu specjalistycznego komputera muzycznego 65XEM  (for XE Music). 65XEM miał posiadać nowy potężny polifoniczny układ dźwiękowy o nazwie AMY z 8 niezależnymi głosami i 64 oscylatorami. Był w stanie zsyntetyzować brzmienie głosu i instrumentu muzycznego znacznie lepiej, niż układ SID Commodore 64.  Jednak układ AMY nigdy nie został skierowany do produkcji, głównie przez zastąpienie starego zespołu ludźmi, którzy przeszli wraz z Tramielem z Commodore i nikt nie miał pojęcia jak zaprogramować AMYego, który, notabene, pojawił się też we wczesnej fazie projektowania Atari ST). Model Atari  65XEM nie wyszedł poza fazę prototypu. Kolejna zapowiedz dotyczyła urządzenia przenośnego 65 XEP, który był odpowiedzią firmy na Commodore SX-64. Model 65 XEP miał posiadać wbudowaną stację dysków 3.5″ o pojemności 360 kB,  zestaw baterii i mały ekran monochromatyczny (lampowy), gdy jego konkurent posiadał ekran kolorowy. Cena została ustalona na 400 USD. Jednak i ten model nie doczekał się produkcji.

Z rozpoczęciem sprzedaży 65XE w USA zwlekano, aż do momentu pozbycia się zapasów 800XL. Ciekawostką jest to, że w Europie zmieniono nazwę modelu na 800XE z powodu z problemami ze znakiem towarowym. Model Atari 130XE posiadał 128kB RAM i złączenie ECI (dodatkowe złącze obok gniazda Cartridge). We wrześniu 1987 r. powstał ostatni, nieudany model serii XE, Game System. Był też ostatnim wydanym 8-bitowym modelem komputera firmy Atari.  

Technicznie, oprócz zmniejszonego PBI i układu zarządzania pamięcią FREDDI, komputery XE są identyczne jak modele XL. Atari XE cieszyło się dużą popularnością, szczególnie w Polsce, Czechosłowacji i NRD. W rok 1989 sprzedaż 800 XE w Polsce wyniosła 70 000, gdy na całym świecie sprzedało się 250 000 sztuk. W kwietniu 1989 roku zwolniony zostaje dział firmy związany z komputerami 8-bitowymi. W grudniu 1993 r. pozostały sprzęt serii XE, zalegający w magazynach, został przeznaczony do likwidacji.

Istnieje kilka nieco odmiennych wersji XE:
65 XE NTSC z portem ECI: późna produkcja, rzadko spotykany
65 XE NTSC bez portu ECI
65 XE / 800 XE PAL z portem ECI
65 XE / 800 XE PAL bez portu ECI: późna produkcja, rzadko spotykany
65 XE PAL Arabia: Arabski system operacyjny i klawiatura, bez przełącznika TV (oznaczenie na płycie głównej 65 XEN)
130 XE NTSC
130 XE PAL bez przełącznika TV
130 XE SECAM z przełącznikiem monochromatycznym / kolorowym, ale bez podłączenia do telewizora i przełącznika
XE Game System NTSC
System XE Game System PAL bez przełącznika TV
XE Game System SECAM bez przełącznika TV
900 XLA (przemianowany na 65 XEM)
900 XLF (przemianowany na 65 XE)
65 XEM (nie pokazano)
65 XEP (nie wydany)

Więcej na temat różnic w budowie modeli XE znajdziecie na stronie http://www.atari.apox.pl/artykul,modele-atari-8-bit.html

Moja kolekcja modeli serii Atari XE

Zaprojektowane modele serii Atari XE